Jaskinia Nietoperzowa. Najdłuższa jaskinia Jury Krakowsko-Częstochowskiej
Dokładne pomiary wykazały, że Jaskinia Nietoperzowa posiada najdłuższy system komór i korytarzy na Jurze. Ten obszerny podziemny świat jest domem dla dużej kolonii nietoperzy hibernujących tu każdej zimy. Ciekawostką są też brekcje kostne – kości prehistorycznych zwierząt „wtopione” w ściany jaskini.
Położona w malowniczej Dolinie Będkowskiej Jaskinia Nietoperzowa z pewnością może być celem atrakcyjnej wycieczki. To najdłuższa jaskinia Jury Krakowsko–Częstochowskiej, przynajmniej spośród tych dotychczas odkrytych i dobrze przebadanych. Łączna długość wszystkich jej korytarzy, łącznie z Jaskinią Zygmunta (jaskinie są połączone), wynosi niemal 1048 m. Oczywiście nie wszystkie korytarze są dostępne dla turystów. Trasa udostępniona zwiedzającym liczy nieco ponad 300 m. Wrażenie robią także wymiary największej sali dostępnej dla zwiedzających, Sali Balowej, które wynoszą 35 m długości, 18 m szerokości oraz 10 m wysokości.
-
- nietoperze 😄
- kotły wirowe na stropie
- brekcje kostne
- dawny poziom namuliska.
Informacje podstawowe
parking płatny dodatkowo 5 zł
Mapa Ojcowskiego Parku Narodowego
Poniżej znajduje się mapa okolic Ojcowskiego Parku Narodowego z zaznaczoną Jaskinią Nietoperzową i innymi atrakcjami na terenie OPN. Zamieszczone są na niej również szlaki biegnące przez park oraz parkingi. Więcej o parkowaniu przeczytasz tutaj.
Jaskinia Nietoperzowa
Przed wejściem do jaskini (w miejscu, gdzie oczekuje się na przewodnika) urządzono niedużą, lecz ciekawą ekspozycję skał. Są tu wapienie, kalcyty, margiel, zlepieniec, diabaz, tuf wulkaniczny. Niektóre egzemplarze mają nawet ponad 300 milionów lat. Wszystkie pochodzą z polskich kamieniołomów – można więc łatwo przekonać się, jak różnorodne i bogate są ziemie naszego kraju. I jaką miały ciekawą przeszłość. W niektórych egzemplarzach skał zachowały się ślady dawnych zwierząt: amonitów, małży, ramienionogów, wprawne oko dostrzeże nawet igły gąbek.
Sama jaskinia jest obszerna i wygodna do zwiedzania. Podziemny świat robi tu wrażenie. Do przejścia jest szereg sal (Sala Archeologów, Niedźwiedzia, Ser Szwajcarski, Balowa, Koralowa, Mamuta) połączonych korytarzami. Jaskinia Nietoperzowa ma dość bogatą, choć w większości niezbyt imponującą szatę naciekową. Można w niej podziwiać efektowny wodospad naciekowy z kropielnicą, ambony, liczne stalagmity oraz olbrzymie kotły wirowe wyrzeźbione w stropie groty. Nie brakuje polew naciekowych i niedużych stalaktytów. Można także zobaczyć niezwykłą ciekawostkę – tzw. brekcje kostne, czyli zalane kalcytem kości prehistorycznych zwierząt, które „wtopiły się” już w ściany jaskini.
Będąc w jaskini, uważaj na krople wody spadające ze stropu, tzw. deszcz jaskiniowy. Nie chodzi o to, żeby się nie zmoczyć. Wręcz przeciwnie, można się zmoczyć, ale odpowiednio. Tradycja mówi: komu kropla wody spadnie na głowę – tego czeka niezwykła mądrość, będzie miał także szczęśliwe życie. Komu na rękę, czeka go bogactwo, komu na plecy – tego czeka ciężka praca. Warto więc odpowiednio się ustawić 🤣.
Jaskinia Nietoperzowa jest również jednym z największych siedlisk nietoperzy na Jurze. Stąd jej nazwa. Zimują w niej przede wszystkim podkowce małe i nocki duże. Co ciekawe, jaskinia była siedliskiem nietoperzy także w odległej przeszłości – archeolodzy odkryli prehistoryczne pozostałości tych ssaków. Mieszkańcem tej podziemnej atrakcji jest też jeden z najbardziej jadowitych pająków w Polsce – sieciarz jaskiniowy.
Jaskinia znana jest ludziom od dawna. W XIX w., a zapewne również wcześniej, wybierano jej namulisko (osady denne składające się w dużej części z odchodów nietoperzy) i wykorzystywano jako nawóz. W niektórych latach prace te prowadzono wręcz na skalę przemysłową. Dzisiaj w wielu miejscach jaskini można na jej ścianach dostrzec poziom dawnego namuliska, czasami kilka metrów powyżej obecnego dna.
Mimo wybierania namuliska Jaskinia Nietoperzowa jest ważnym stanowiskiem archeologicznym. Znana jest przede wszystkim jako obozowisko łowców niedźwiedzi jaskiniowych z okresu górnego paleolitu (38 tysięcy lat temu). Pozostawili oni po sobie niezwykłą pamiątkę – ponad 4 tysiące niedźwiedzich kłów. Przynajmniej tyle dotychczas odnaleziono, co zapewne oznacza, że jest ich tutaj znacznie więcej. Znaleziono ponadto kości hieny jaskiniowej, lwa jaskiniowego, mamuta, a także krzemienne groty. Z późniejszego okresu pochodzą niezbyt liczne fragmenty glinianych naczyń.
Żyjący kilkadziesiąt tysięcy lat temu ludzie byli znakomitymi i skutecznymi myśliwymi. Jak polowano na niezwykle groźne niedźwiedzie jaskiniowe? Wewnątrz jaskini rozpalano duże ogniska. Gdy wypełniała się ona gęstym dymem, oszołomione zwierzęta próbowały ratować się, uciekając do wyjścia. Tam jednak czekali już ludzie z oszczepami zakończonymi kamiennymi grotami.
Co ciekawe, niedźwiedzia jaskiniowego i hienę jaskiniową można w Jaskini Nietoperzowej spotkać również dzisiaj…
Przestronne wnętrza pieczary były wykorzystywane jako plenery filmowe. Kręcono tu Legendę o św. Mikołaju (1995), Ogniem i mieczem (1997), a także bollywoodzką superprodukcję Bangistan. Czyżby w całych Indiach nie było ładniejszej jaskini?
Więcej jaskiń
Lubisz penetrować podziemne światy, a Jaskinia Nietoperzowa to dla ciebie zdecydowanie za mało? W okolicy są jeszcze trzy jaskinie, które powinny zaspokoić twój apetyt.
W Wierzchowie (zaledwie 5 km na południowy wschód) znajduje się Jaskinia Wierzchowska Górna oferująca najdłuższą trasę jaskiniową w całej Polsce.
Dwie kolejne jaskinie są ulokowane na terenie Ojcowskiego Parku Narodowego. To słynna Jaskinia Łokietka, w której ukrywał się na początku XIV w. polski książę, oraz Jaskinia Ciemna, z której dziesiątki tysięcy lat temu korzystali neandertalczycy, a teraz jest domem dla nietoperzy.
